MUCİZE VE KERAMET DIŞINDA OLAĞANÜSTÜ HALLER:
Peygamber mucizesi ve velinin kerameti dışında bazı olağanüstü haller daha vardır. Bunlar irhas, meûnet, istidrac ve ihanet olmak üzere dört maddede toplanabilir:
1) İrhas:
Peygamberlik görevi verilmezden önce peygamberlerde görülen olağanüstü haller olup, daha sonra bu kimsenin peygamber olacağına delil sayılır. Hz. İsa’nın beşikte iken konuşması ve Hz. Muhammed’i (s.a.s) daima bir bulutun izlemesi, bazı ağaç ve taşların ona selâm vermesi irhas kabilindendir.
2) Meûnet:
Yardım ve kolaylık anlamına gelir. Amelleri, davranışları ve ahlâkı güzel olan bazı müminlerde ortaya çıkan olağanüstü haldir. Bazı müminlerin büyük sıkıntı ve musibetlerden kolayca kurtulmaları, geçimlerini kolaylıkla sağlamaları, Cenâb-ı Hakk’ın onlara meûnet türünden bir yardımıdır.
3) İstidrâc:
Süre tanımak, mühlet vermek demektir. Küfrü ve günahı açık olan kimselerde kendi isteklerine uygun olarak ortaya çıkan olağanüstü hallerdir. Cenâb-ı Hak, istidrâc gösterecek kimseye daha fazla küfür ve günaha dalması için bu yeteneği verir. Şeytanın duasının kabul olunarak, kıyamete kadar kötülük yapmasına fırsat verilmesi, Firavun, Nemrut ve benzerlerinin yeryüzündeki saltanatlarının bir süre kendi istedikleri tarzda yürümesi istidrac türünden olaylardır. Yine zalimlerin ve kâfirlerin bir bölümünün dünya işlerinin iyi gitmesi de istidracla ilgilidir.
Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurulur: “Ayetlerimizi yalan sayanları, biz bilmeyecekleri noktalardan derece derece (istidrac ile) helake yaklaştırırız. Ben onlara mühlet veririm (onların iplerini uzatıveririm.) Benim lütuf yüzünden kahrım (dayanılamayacak kadar) çetindir.”149 “Artık bu sözü yalan sayanları bana bırak. Biz onları kendilerinin bilemeyecekleri bir yönden, derece derece azaba yaklaştırıyoruz. Ben onlara mühlet veriyorum. Şüphe yok ki, benim fendim sağlamdır”150
Bu ayetlerdeki istidrac kelimesi; bir kul günahına devam ettikçe, Cenâb-ı Hakk’ın onun sağlığını, ikbalini, devlet ve nimetini artırması, onun şükrünü, tevbesini, istiğfarını unutturması, böylece onu azap ve gazabına derece derece yaklaştırması ve sonunda ansızın onu yakalayıvermesi anlamlarını taşır.151 Hz. Ömer’in, İran fethedildikten sonra ganimet malları Medine’ye getirilince şöyle dua ettiği nakledilir: “Allahım... Bu hazinelerin istidrac olmasından sana sığınırım.”152
4) İhanet:
İstidrac küfrü ve isyanı açık olan kimselerin elinden isteklerine uygun olağanüstü olay olurken, ihanet bu kimsenin arzusunun aksine olağanüstü halin meydana gelmesidir. Bu da küfrü ve isyanı açık olan kimselerin elinde ortaya çıkar. Meselâ; peygamberlik iddiasında bulunan Müseyleme, bir gözü kör olan çocuğun, gözünün açılması için tükrüğünü sürmüş ancak çocuğun diğer gözü de kör olmuştur. Yine bir kuyunun suyunu artırmak için kuyuya tükürünce kuyu tamamen kurumuştur. Buna “Hızlân” da denir.
Sihir ve san’at türüne giren bazı garip olaylar vardır ki, bunlar alet, sebep ve araçlara bağlı olarak yapılır ve gerçekte tabiat kurallarına uygun olarak meydana gelebilir. Sebep ve şartları bilen kimseler, her zaman bu tip garip hünerleri gösterebilir. Bunların fizik açıklamaları bulunduğu için gerçekte olağanüstü özellikleri yoktur.
(kaynak: Hamdi Döndüren).
|